.png)
Vaka analizi egzersizleri sırasında, danışanlarımızda en çok gözlemlediğimiz durum tabloların doğru şekilde okunarak yorumlanmasında karşılaştıkları sıkıntılar ve veriye dayalı karar alabilmede eksik veya yanlış veri analizleri sonucu, vakadaki kök nedenden uzaklaşmalarıdır.
Vaka analizlerindeki tabloları doğru yorumlamak, analizlerin başarılı olmasında, veriye dayalı karar almada, aksiyon planları oluşturmada ve oluşturulacak stratejide kritik rol oynadığından, bu blog yazısında vaka analizlerinde sıklıkla karşılaştığımız tabloların nasıl okunması gerektiği, nasıl yorumlanabileceği ile ilgili ip uçları ve örneklere yer verdik. Hadi incelemeye başlayalım.
Hedef Realizasyon Tablosu Nasıl Okunmalı?
Örnek:
Yorumlama:
Hedef ve Gerçekleşen Satış Karşılaştırması: İlk olarak hedef satışlar ile gerçekleşen satışlar karşılaştırılır. Gerçekleşen satışlar hedeflerin altında mı, yoksa üzerinde mi? Bu, işletmenin hedeflerine ne kadar yaklaştığını gösterir.
Hedef Gerçekleşme Oranı: Bu oran, belirlenen hedeflerin ne kadarının gerçekleştirildiğini gösterir. %100’e yakın bir oran, hedeflerin büyük oranda gerçekleştirildiğini, %100’ün altında ise hedeflere ulaşılamadığını işaret eder. Örneğin 3 dönem üst üste %100’ün altında seyreden bir performans, buraya acil bir aksiyon planı alınması gerektiğinin göstergesidir. Nedenleri analiz etmek için vakadaki diğer tablolarda veya paylaşılan bilgilerde, bu sebeple ilgili bir gösterge varsa, muhakemesi yapılarak iki veri birbirine bağlanmalıdır.
Dönemsel Karşılaştırma: Farklı dönemler arasında karşılaştırmalar yaparak, hedeflerin hangi dönemlerde daha çok tutturulduğu veya hangi dönemlerde geride kalındığı analiz edilebilir. Sezonluk etkiler veya piyasa koşulları gibi faktörler bu durumu etkileyebilir. Yine vakada bu konu başlıkları ile ilgili tablolar ve bilgiler varsa, iki veri birbiri ile bağdaştırılmalı ve yorumlanmalıdır.
Top 10 En İyi Performans Gösteren Ürünler Tablosu Nasıl Yorumlanmalı?
Örnek:
Yorumlama:
Lider Ürünler: İlk sırada yer alan ürünlerin pazar paylarına dikkat edilir. Pazar lideri ürünlerin satış miktarları ve payları incelenir. Bu ürünler genellikle stratejik olarak daha fazla kaynak ayrılması gereken ürünlerdir.
Pazar Yoğunlaşması: İlk 10 üründeki toplam pazar payı, pazarın ne kadar yoğunlaştığını gösterir. Eğer bu pay çok yüksekse, pazarın büyük bir kısmı birkaç ürün tarafından domine ediliyor olabilir. Bu, rekabetin yoğunluğunu ve pazarın doğasını anlamak açısından önemlidir.
Sıralama Değişiklikleri: Ürünlerin sıralamalarındaki değişiklikler incelenerek, hangi ürünlerin yükselişte, hangilerinin düşüşte olduğu analiz edilir. Bu, pazar dinamiklerini ve trendleri anlamak için kullanılabilir.
Karlılık Analizleri Nasıl Yapılmalı?
Örnek:
Yorumlama:
Brüt Kar ve Brüt Kar Marjı: Brüt kar, satış gelirinden maliyetlerin çıkarılmasıyla bulunur. Brüt kar marjı ise, brüt karın satış gelirine oranıdır. Bu marj, ürünlerin ne kadar kârlı olduğunu gösterir. Yüksek bir brüt kar marjı, ürünün kârlılığının yüksek olduğunu işaret eder.
Maliyet Kontrolü: Maliyetler ve brüt kar arasındaki ilişki incelenir. Maliyetlerin kontrol altında olup olmadığını anlamak için, maliyetlerin zaman içindeki değişimi izlenir. Eğer maliyetler artarken brüt kar marjı düşüyorsa, bu durum maliyet kontrolünde sorunlar olduğuna işaret edebilir.
Ürün Bazlı Karlılık: Farklı ürünlerin kârlılık oranları karşılaştırılarak, hangi ürünlerin işletmeye daha fazla katkı sağladığı analiz edilir. Daha kârlı ürünlere odaklanmak, kârlılığı artırmak için bir strateji olabilir.
Nüfus Büyüme Oranları Nasıl Yorumlanmalı?
Yorumlama:
Yıllık Büyüme Oranı: Nüfus büyüme oranı, bir yıl içindeki nüfus artış hızını gösterir. Bu oran, gelecekteki talep tahminleri ve pazarlama stratejileri açısından önemlidir. Yüksek büyüme oranları, potansiyel pazarın genişlediğini gösterirken, düşük oranlar doygun bir pazarın habercisi olabilir.
Trend Analizi: Birden fazla yılın verisi incelenerek, büyüme oranındaki trendler analiz edilir. Artan bir trend, pazarın genişleyeceğini ve buna göre yatırım yapılması gerektiğini gösterebilir. Azalan bir trend ise, pazarın daraldığını ve farklı stratejilere ihtiyaç duyulabileceğini işaret eder.
Demografik Farklılıklar: Büyüme oranları demografik gruplar arasında farklılık gösterebilir. Örneğin, genç nüfusun büyüme oranı yüksekse, ürün veya hizmetlerin bu gruba yönelik olarak yeniden konumlandırılması gerekebilir.
Pazar Payı İndeksi Nasıl Hesaplanır Nasıl Okunmalı ve Yorumlanmalı?
Pazar payı indeksi, bir ürünün veya markanın pazardaki göreceli gücünü, özellikle de rakiplerine kıyasla ne kadar güçlü olduğunu gösterir. Bu indeks, bir ürünün pazar payının, o pazardaki en büyük rakibin pazar payına oranını ifade eder. Pazar payı indeksi, pazar dinamiklerini anlamada önemli bir göstergedir.
Pazar Payı İndeksi Formülü:
Pazar Payı İndeksi= Ürün Pazar Payı/En Büyük Rakibin Pazar Payı X 100
Örnek: İlaç Pazarında 5 Ürünlü Bir Örnek
Bu örnekte, Ürün A en büyük pazar payına sahip olduğu için, diğer ürünlerin pazar payı indeksleri Ürün A'ya göre hesaplanır.
Pazar Payı İndeksleri:
Ürün A:
Pazar Payı: %40
Pazar Payı İndeksi: 40/40×100=100
Yorum: Ürün A, pazardaki lider üründür ve pazar payı indeksi 100’dür. Bu, ürünün pazarda tam bir lider olduğunu ve diğer hiçbir ürünün ona yaklaşamadığını gösterir.
Ürün B:
Pazar Payı: %30
Pazar Payı İndeksi: 30/40×100=75
Yorum: Ürün B’nin pazar payı indeksi 75’tir. Bu, Ürün B'nin Ürün A'ya göre %25 daha düşük bir pazar payına sahip olduğunu gösterir. Ürün B güçlü bir ikinci sırada, ancak liderliğe ulaşmak için önemli bir mesafe kat etmesi gerekiyor.
Ürün C:
Pazar Payı: %15
Pazar Payı İndeksi: 15/40×100=37,5
Yorum: Ürün C’nin pazar payı indeksi 37,5’tir. Bu, Ürün C'nin pazardaki lider ürünün neredeyse üçte biri kadar bir pazar payına sahip olduğunu gösterir. Ürün C, nispeten küçük bir oyuncudur ve pazar lideri olabilmesi için ciddi bir büyüme göstermesi gerekir.
Ürün D:
Pazar Payı: %10
Pazar Payı İndeksi: 10/40×100=25
Yorum: Ürün D’nin pazar payı indeksi 25’tir. Bu, Ürün D'nin pazar payının lider ürünün dörtte biri kadar olduğunu gösterir. Ürün D, pazardaki zayıf oyunculardan biridir.
Ürün E:
Pazar Payı: %5
Pazar Payı İndeksi: 5/40×100=12,5
Yorum: Ürün E’nin pazar payı indeksi 12,5’tir. Bu, Ürün E’nin pazarda oldukça küçük bir oyuncu olduğunu gösterir. Lider ürünle karşılaştırıldığında, pazar payı neredeyse önemsizdir.
Genel Yorumlama:
Yüksek Pazar Payı İndeksi (100’e Yakın): Ürün, pazarda güçlü bir liderdir. Rekabet gücü yüksek olup, pazarın büyük bir kısmını elinde bulundurur.
Orta Pazar Payı İndeksi (50-75 Arası): Ürün, pazarda rekabetçidir ancak liderliğe ulaşmak için potansiyel fırsatlar değerlendirilmeli.
Düşük Pazar Payı İndeksi (50’nin Altı): Ürün, pazarda nispeten zayıf bir konumdadır. Bu ürünler için pazar payını artırmak için agresif stratejiler gerekebilir.
Pazar payı indeksi, ürünlerin pazardaki konumlarını ve rekabet gücünü hızlıca anlamak için etkili araçlardan biridir. Özellikle ilaç sektörü gibi sektörlerde, Pazar payı indeksi yorumlamaları, il bazlı, brick bazlı analizlerde, sorunun kaynağına doğru inmek için oldukça faydalıdır. Rekabette nerelerde kayıp yaşıyorum, hangi rakip benden daha iyi performans göstermiş, hangi dönemler boyunca gibi pek çok tespit bu indeks okuması ile yapıldıktan sonra, gerekli aksiyon planı üzerine çalışılabilir.
Pazar ve ürünlerin büyüme oranlarını nasıl hesaplarım? Nasıl yorumlarım?
Önceki Dönem Verileri:
Şu Anki Dönem Verileri:
Adım 1: Pazarın Toplam Büyüme Oranı Hesaplama
Önceki dönem toplam pazar büyüklüğü = 500.000 + 300.000 + 200.000 = 1.000.000 TL Şu anki dönem toplam pazar büyüklüğü = 550.000 + 320.000 + 220.000 = 1.090.000 TL
Pazarın büyüme oranı = (1.090.000-1.000.000) / 1.000.000 X 100 = %9
Adım 2: Ürün Bazında Büyüme Oranlarını Hesaplama
Her bir ürünün büyüme oranını şu formülle hesaplayabiliriz:
Ürün A Büyüme Oranı:
(550.000-500.000) / 500.000 X 100 = %10
Ürün B Büyüme Oranı:
(320.000-300.000) / 300.000 X 100= %6,67
Ürün C:
(220.00-200.000)/200.000 X 100= % 10
Adım 3: Tablolu Yorumlama
Aşağıdaki detayda verdiğiniz yorumlar değerlendiricinin gözünde sizin tabloları yorumlama, analiz etme ve ardından bir aksiyon planı ve karara varma ile de bağlandığında, veriye dayalı karar alma yetkinliklerinizden pozitif puanlar almanızı sağlayacaktır.
Pazarın Genel Büyümesi: Pazar toplamda %9 büyümüştür. Bu, pazarın genişlediğini ve genel olarak ürünlere olan talebin arttığını gösterir.
Ürün A: Ürün A %10 oranında büyümüş ve pazarın genel büyüme oranından daha iyi bir performans göstermiştir. Bu, Ürün A'nın pazardaki payını artırdığı anlamına gelir.
Ürün B: Ürün B %6,67 oranında büyümüştür, ancak bu oran pazarın genel büyüme oranının altındadır. Bu da Ürün B’nin pazar payının azaldığını gösterir. B ürününe daha fazla odaklanarak büyümesini Pazar büyümesinin üzerine çıkarmam gerekir.
Ürün C: Ürün C de %10 oranında büyümüştür. Bu, Ürün C’nin pazar büyümesine paralel bir şekilde büyüdüğünü ve pazar payını koruduğunu gösterir.
Bu ipuçları, vaka analizlerinde kullanılan çeşitli tabloları nasıl yorumlayabileceğinizi gösterir. Bu tür analizler, sadece sayıları değil, aynı zamanda bu sayıların arkasındaki hikâyeyi de anlamanızı sağlar.
Vaka analizlerinde birden fazla tablo ile çeşitli önemli bilgiler ve pazar dinamikleri sizlerle paylaşılır ki bunlar arasında gerekli bağlantıları kurmanız, çıkarımlar yapmanız, gerekli aksiyon planlarını kurgulamanız ve bir karara varmanız beklenir.
Vaka analizi egzersizlerine hazırlanmanın en iyi yolu, mümkün olduğunca farklı örneklerle pratik yapmaktır. Bu konuda profesyonel ekibimiz ile birlikte sizlere destek olmaktan memnuniyet duyacağız.
Yazar: Elif İlknur Tüzün
#assessmentcenter #değerlendirmemerkezi #casestudy #vakaegzersizi #vaka #case #mülakat #işealım #ipuçları #tips #başarı #success #yetkinlik #ability #competency #tablo #analiz #veriyedayalıkararalma #muhakeme #veri #assessor #değerlendirici #kendinidegerlendir @kendinidegerlendir.com
Eğitimlerimizi hem bireysel hem de grup eğitimi şeklinde organize etmekteyiz.
Bize web sitemizden veya telefon ile ulaşabilirsiniz. www.kendinidegerlendir.com
Telefonlarımız: 05377667520 05364301058
Comentarios