Yetkinlikler Neden Önemlidir? Nasıl Geliştirilir?
- Elifilknur tüzün
- 3 Mar
- 4 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 4 Mar
Danışanlarımız eğitimlerimiz esnasında pek çok yetkinliği derinlemesine yeniden inceleme, tanımını, içeriğini, davranışsal göstergelerini ve bu yetkinlikleri iş hayatlarında & assessment center egzersizlerinde nasıl sergileyebileceklerine dair pratik örnekler görme şansına sahip oluyorlar. Eğitim sonrasında, farkındalıklarının ne kadar daha arttığına ve keşke bu yetkinlikleri geliştirebilme yollarını assessmenta girmeden önce bilseydim dediklerine sıklıkla rastlıyoruz. Yetkinlikler neden bu kadar önemli? Yetkinliklerimizi nasıl geliştirebiliriz?
İş hayatında başarılı olmanın anahtarı, belirli yetkinlikleri geliştirmek ve bunları etkili bir şekilde sergileyebilmektir. Özellikle assessment center egzersizlerinde, adayların bu yetkinlikleri nasıl ortaya koyduğu büyük bir önem taşır. Bu yazımızda, uluslararası ve Türkiye’de yaygın olarak kullanılan yetkinlik setlerine dayanarak, kurumsal dünyada öne çıkan yetkinlikleri inceleyecek, bunları hangi yöntemlerle geliştirebileceğimizi inceleyerek assessment center süreçlerinde bu yetkinlikleri nasıl sergileyebileceğimize değineceğiz.

Yetkinlik, bir bireyin iş hayatında belirli görevleri ve sorumlulukları başarıyla yerine getirebilmesi için sahip olması gereken bilgi, beceri ve tutumların birleşimidir. Özellikle büyük kurumsal şirketler, çalışanlarının yetkinliklerini değerlendirmek ve geliştirmek amacı ile sistematik yaklaşımlar benimser. Assessment center uygulamaları da bu süreçlerden biridir ve adayların yetkinlik bazlı değerlendirilmesini sağlar. Kurumsal hayatta başarılı olmanın ve kariyer yolunda ilerlemenin anahtarı belirli yetkinlikleri geliştirmekten geçer.
Assessment Center’da ve Kurumsal Hayatta Öne Çıkan Yetkinlikler
1. Stratejik Düşünme ve Karar Verme: Günümüz iş dünyasında sadece günlük operasyonları yürütmek yeterli değil; büyük resmi görebilmek, stratejik kararlar alabilmek kritik bir beceri. Assessment center egzersizlerinde özellikle vaka analizi ve sunumu egzersizinde adayların bu yetkinliği sergilemesi beklenir.
🟢 İpucu: SWOT analizi ile durum tespiti yapmak, durumla ilgili problemleri, gelişim alanlarını ve fırsatları belirlemek çözüm önerilerinize giden yolda size yardımcı olabilir. Karar verirken kısa vadeli ve uzun vadeli etkileri analiz ederek, mantıklı argümanlarla ile çözüm önerileri sunmanız bu yetkinlikte ne kadar güçlü olduğunuzu gösterecektir.
2. Etkili İletişim ve İkna Kabiliyeti: Güçlü iletişim becerileri ister bir müşteriyle ister üst ister astınız ile iletişim kurarken fark yaratır. Assessment centerın tüm egzersizlerinde veya bire bir mülakatlarda bu yetkinlik özellikle test edilir.
🟢 İpucu: Açık, net ve güven veren bir konuşma tarzı benimseyin. Karşınızdaki kişinin problemini tespit etmek için açık uçlu sorular sorarak ve iyi dinleyerek doğru ve yapıcı mesajı verdiğinizden emin olun.
3. Ekip Çalışması ve İş Birliği: Özellikle grup çalışmaları sırasında adayların, iş birliği içinde çalışma ve takım ruhunu sergileme becerisi değerlendirilir.
🟢 İpucu: Grup içinde liderliği ele almak kadar, başkalarının fikirlerine değer vermek de önemlidir. Takım dinamiklerini gözeterek katkı sağlamaya odaklanın ve hatta grupta suskun olanları fark ederseniz tartışmaya onları dahil etmeniz sizin fikirlere değer veren ve katılımcı lider özellikleri taşıyan biri olduğunuzu kanıtlayacaktır.
4. Problem Çözme ve Analitik Düşünme: Assessment center egzersizlerinde, adayların karmaşık problemleri analiz edebilme, çeşitli verilerden anlamlı çıkarımlar elde etme ve sorunlara etkili çözümler geliştirme yetenekleri değerlendirilir.
🟢 İpucu: Problemi parçalara ayırarak tek tek değerlendirin, veriye dayalı kararlar verin ve alternatif çözüm yollarını da düşünmeye çalışın.
5. Liderlik: Yetkinlikler anlamında davranışsal göstergeler bakımından en zengin yetkinliktir. Bir liderden, hedefe yönlendirme, adalet sağlama, açık iletişim kurma, ekibini motive etme, ikna etme, empati kurma, etkili geri bildirim verme gibi pek çok davranış sergilemesi beklenir.
🟢 İpucu: Özellikle role oyunu egzersizinde yönetici rolünde iseniz liderlik yetkinliklerinden pek çok davranışı sergilemenizin beklendiği bir egzersizle karşılaşabilirsiniz. Burada astınızı motive etmek, onunla empati kurmak, onu etkili şekilde dinlemek, ona geri bildirim vermek ve hedefe yönlendirmek gibi pek çok davranışı sergilemeniz beklenir. Bunların tekniklerine çalışarak geliştirebilirsiniz.
Yazımızda birkaç ana yetkinliğe değindik. Özellikle kurumsal şirketler kendi yetkinlik modellerini oluşturarak, işe alımlarda ve kendi insan kaynaklarının gelişimlerini takip etmede bu modelleri kullanır.
Bu yetkinlik modelleri, Türkiye’de iş dünyasında başarılı olmanın anahtar noktalarını belirler ve assessment center süreçlerinde sıkça referans alınır.
McKinsey'nin Türkiye Raporu Gelecekteki Yetkinlikler için Neler Söylüyor?
McKinsey & Company'nin "İşimizin Geleceği: Dijital Çağda Türkiye'nin Yetenek Dönüşümü" başlıklı raporu, Türkiye'deki iş gücünün dijital dönüşüm sürecinde hangi yetkinliklere ihtiyaç duyacağını analiz etmektedir. Rapora göre, 2030 yılına kadar otomasyon ve dijital teknolojilerin benimsenmesiyle birlikte, mevcut iş faaliyetlerinin %30'u otomatikleştirilecektir. Bu durum, fiziksel ve rutin görevlerin yanı sıra daha karmaşık ve bilişsel görevleri de etkileyecektir.
Raporda ayrıca, gelecekteki yetkinlikler beş kategori altında incelenmektedir: fiziksel yetkinlikler, temel yetkinlikler, ileri seviye bilişsel yetkinlikler, sosyal yetkinlikler ve teknolojik yetkinlikler. Türkiye'deki çoğu sektörde, özellikle teknolojik yetkinlikler ve sosyal yetkinliklere olan ihtiyacın artması beklenmektedir. Teknoloji kullanımı, teknoloji tasarımı ve programlama, inovasyon gibi yetkinlikler de geliştirilmesi gereken yetkinlikler olarak karşımıza çıkmaktadır.
Peki Yetkinliklerinizi Geliştirmek İçin Neler Yapabilirsiniz?
Kitaplar ve Eğitimler: Harvard Business Review, World Economic Forum, McKinsey raporları ve Türkiye’de PERYÖN’ün sunduğu eğitimler ve insan kaynakları alanında önde gelen danışmanların kitapları okunabilir ve bu kişilerin yönlendirmeleri takip edilebilir.
Mentorluk, Geri Bildirim ve İş Üzerinde Deneyimleyerek Öğrenme: Yöneticinizden, danışmanlardan ve çevrenizden geri bildirim almak gelişiminizi hızlandırır. İş üzerinde deneyimleyerek öğrenme de en etkili gelişim araçlarından biridir. Yöneticiniz ile belirleyeceğiniz ek görevler, sorumluluklar sizlerin gelişim göstermek istediğiniz yetkinliğiniz için en kıymetli araçlardan biridir.
Simülasyon Egzersizleri: Assessment center’a hazırlanırken vaka analizleri, bekleyen işler, gerçekleri bulma ve rol oyunları içeren eğitimlerden faydalanabilirsiniz.
Online Kaynaklar ve Sertifikalar: Coursera, Udemy, LinkedIn Learning gibi platformlarda yetkinlik bazlı eğitimlere katılabilirsiniz.
Yetkinlikler, iş hayatında fark yaratmanın ve başarılı olmanın temel taşlarıdır. Assessment center gibi seçme ve değerlendirme süreçlerinde, adayların bu yetkinlikleri sergilemesi beklenir. Stratejik düşünme, etkili iletişim, ekip çalışması, liderlik gibi yetkinlikleri geliştirerek kurumsal dünyada öne çıkabilirsiniz. Unutmayın, yetkinliklerinizi geliştirmek yaşayan bir süreçtir ve bu süreci bilinçli yönetmek kariyeriniz için büyük bir avantaj sağlar.
Siz de assessment center süreçlerine hazırlanırken hangi yetkinliklerinizde gelişim ihtiyacı tespit ediyorsunuz? Görüşlerinizi bizimle paylaşın…
Yazar: Elif İlknur Tüzün
Kaynaklar:
コメント